ไหมขัดฟันมีประโยชน์ต่อการดูแลสุขภาพฟันและช่องปากอย่างไร

การทำความสะอาดฟันและช่องปากด้วยวิธีการแปรงฟันเพียงเดียว ไม่สามารถกำจัดเศษอาหารที่ตกค้างอยู่ตามซอกฟันได้หมด ถ้าหากปล่อยวิ่งก็จะทำให้กลายเป็นแหล่งสะสมของคราบแบคทีเรีย กลายเป็นคราบหินปูน และนำไปสู่การเป็นโรคฟันผุ หรือโรคเหงือกอักเสบได้

ด้วยเหตุนี้ ทันตแพทย์จึงแนะนำให้ใช้ไหมขัดฟันก่อน หรือหลังแปรงฟันทุกครั้ง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำความสะอาดฟันและช่องปากมากขึ้น ช่วยให้มีสุขภาพฟันและช่องปากที่แข็งแรง ซึ่งในบทความนี้เราจะพาไปรู้จักกับไหมที่ใช้ขัดฟันกัน สำหรับคนที่ไม่เคยใช้อุปกรณ์นี้ รับรองว่าอ่านจบแล้วใช้งานได้แน่นอน

ไหมขัดฟัน คืออะไร?

ไหมขัดฟัน (Dental Floss) คือ อุปกรณ์ที่ใช้ทำความสะอาดซอกฟันที่มีประสิทธิภาพมากที่สุด สามารถใช้ขจัดเศษอาหารและคราบแบคทีเรียที่ติดอยู่ตามซอกฟันได้หมดจด โดยจะแบ่งเป็น 2 ชนิดหลัก ๆ คือ

• ไนลอน หรือมัลติฟิลาเมนต์ (Multifilament) เป็นเส้นใยไนลอนสังเคราะห์ขนาดเล็กและบาง หลาย ๆ เส้นมาม้วนรวมกันเป็นเส้นเดียว มีให้เลือกทั้งแบบเคลือบและไม่เคลือบ และมีหลายรสชาติ มีราคาถูกกว่าเส้นใย PTFE แต่จะมีโอกาสฉีกขาดได้ง่ายกว่า โดยเฉพาะการใช้ไหมขัดฟันในบริเวณที่ค่อนข้างแน่น
• PTFE (Polytetrafluoroethylene) หรือโมโนพิลาเมนต์ (Monofilament) เป็นเส้นใยพลาสติกสังเคราะห์เส้นเดียว มีความเหนียวและขนาดเล็กกว่าเส้นใยไนลอน แต่จะมีราคาแพงกว่าด้วย

อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นเส้นใยไนลอน หรือ PTFE ก็สามารถใช้กำจัดคราบแบคทีเรียและเศษอาหารบริเวณซอกฟันได้เป็นอย่างดี สามารถเลือกใช้ได้ตามสะดวกเลย

ไหมขัดฟันมีประโยชน์อย่างไร ทำไมทุกคนต้องใช้?

แม้ว่าจะได้ยินบ่อย ๆ จากทันตแพทย์ว่า เราควรใช้ไหมขัดฟันร่วมกับการแปรงฟันทุกครั้ง แต่ก็ยังมีหลายคนที่สงสัยว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้องจริงเหรอ แค่การแปรงฟันอย่างเดียวไม่เพียงพอเหรอ เพื่อช่วยคลายข้อสงสัยให้กับคุณ เรามีประโยชน์ของการใช้ไหมขัดตามซอกฟันมาฝาก ไปดูกันเลย

1. ช่วยกำจัดเศษอาหารตามซอกฟันได้อย่างหมดจด

เส้นไหมที่ใช้ขัดฟันจะมีขนาดเล็กและบางมาก ทำให้สามารถกำจัดเศษอาหารตามซอกฟันได้อย่างง่ายดายและหมดจด แม้จะเป็นซี่ฟันที่อยู่ด้านใน ซึ่งเป็นบริเวณที่ทำความสะอาดได้ยาก และมีข้อดีกว่าการใช้แปรงสีฟันแปรงย้ำ ๆ เพื่อกำจัดเศษอาหารให้หลุด หรือใช้ไม้จิ้มฟันจิ้มตรงบริเวณซอกฟันนั้น ๆ ซึ่งมีโอกาสทำให้เหงือกบาดเจ็บ หรือทำให้เหงือกร่นได้

2. ช่วยลดปัญหากลิ่นปาก

การใช้ไหมขัดตามซอกฟันเป็นประจำ จะช่วยให้ทำความสะอาดช่องปากได้หมดจดมากขึ้น มีการสะสมของเศษอาหารน้อยลง ซึ่งเศษอาหารเป็นแหล่งสะสมของคราบแบคทีเรียที่พัฒนาไปสู่การเป็นคราบหินปูน และทำให้มีกลิ่นปาก การใช้ไหมขัดฟันจึงช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดกลิ่นปากได้ด้วยนั่นเอง

3. ป้องกันปัญหาสุขภาพเหงือก

การใช้ไหมขัดตามซอกฟันและซอกเหงือกเป็นประจำ จะช่วยลดการสะสมของคราบหินปูน ซึ่งเป็นตัวการของโรคในช่องปากต่าง ๆ มากมาย และทำให้เหงือกมีความแข็งแรงขึ้น ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคฟันผุ ฟันโยก เหงือกร่น เหงือกบวม หรือโรคเหงือกอักเสบได้

4. ช่วยลดการสะสมของหินปูน

เนื่องจากคราบหินปูนเกิดจากเชื้อแบคทีเรียในปากไปทำปฏิกิริยากับเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกฟัน ทำให้เกิดเป็นฟิล์มเคลือบฟัน และสะสมหนาขึ้นเรื่อย ๆ จนติดแน่นฝังลึกกลายเป็นคราบหินปูน การใช้ไหมขัดตามซอกฟันและซอกเหงือกเพื่อกำจัดเศษอาหารที่ตกค้างอยู่ออกให้หมด จะตัดวงจรการเกิดคราบหินปูนใหม่ ๆ และช่วยลดการสะสมของคราบหินปูนได้

วิธีใช้ไหมขัดฟันที่ถูกต้องเป็นอย่างไร?

การใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกนั้น มีวิธีการใช้งานดังนี้

• ดึงไหมที่ใช้ขัดฟันออกมาประมาณ 18 นิ้ว แล้วพันไหมไว้ที่นิ้วกลางทั้งสองข้าง โดยให้เหลือไหมไว้ประมาณ 1 – 2 นิ้ว สำหรับขัดฟัน
• ใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้จับไหมให้แน่น และเลื่อนไหมขึ้นลงเบา ๆ ระหว่างซอกฟัน โดยให้เลือกทำทีละข้าง
• ใช้ไหมขัดเบา ๆ ที่ฐานฟัน โดยจะต้องระมัดระวังไม่ให้กระทบกับเหงือก เพราะอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บได้
• ทำทีละซี่ ทีละข้างจนครบ โดยควรที่จะเปลี่ยนเส้นไหมบ่อย ๆ อย่างน้อย 2 – 3 ครั้งต่อการทำหนึ่งครั้ง
• เอาไหมออกฟันได้ด้วยการเลื่อนไหมไปข้างหน้า หรือหลังจนไหมออกจากฟัน

เลือกซื้อไหมขัดฟันอย่างไรให้เหมาะสมกับตนเอง?

ไหมขัดฟันที่มีวางจำหน่ายในท้องตลาด จะมีประสิทธิภาพในการกำจัดเศษอาหารได้ใกล้เคียงกัน การเลือกใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกจะขึ้นอยู่กับความชอบเป็นหลัก เพราะแต่ละตัวจะมีจุดเด่นที่แตกต่างกัน เช่น ไหมที่เคลือบขี้ผึ้งจะสามารถซอกซอนเข้าซอกฟันได้ง่ายและลื่นกว่า ส่วนไหมที่ไม่เคลือบขี้ผึ้งจะมีสัมผัสคมกว่า ช่วยกำจัดหินปูนเกิดใหม่ได้ง่าย หรือไหม PTFE ที่มีขนาดเล็กและเหนียวมากที่สุด เป็นต้น

เปรียบเทียบข้อดี – ข้อเสียของการใช้ไหมขัดฟัน

การใช้ไหมขัดฟันมีข้อดี – ข้อเสีย ดังนี้

ข้อดีของการใช้ไหมขัดฟัน

• กำจัดเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกฟันซอกเหงือกได้หมด โดยเฉพาะในที่ที่การแปรงฟันไม่สามารถเข้าถึงได้ ซึ่งเป็นเหตุที่ทำให้เกิดลมหายใจมีกลิ่นเหม็น มีการสะสมของคราบหินปูน ฟันผุ และเป็นโรคเหงือกอักเสบได้
• ช่วยป้องกันการเกิดโรคเหงือกอักเสบได้มากกว่าผู้ไม่ใช้ไหมขัดตามซฮกฟัน
• ช่วยป้องกันการเกิดเลือดออกตามเหงือกได้มากกว่าผู้ไม่ใช้ไหมขัดตามซฮกฟัน

ข้อเสียของการใช้ไหมขัดฟัน

• ในช่วงแรกของการใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกจะทำให้รู้สึกเจ็บและมีเลือดไหลได้ อย่างไรก็ตาม หากหลังจากใช้ไหมขัดที่ฟัน 2 – 3 วัน แล้วยังคงมีเลือดไหลอยู่ แนะนำให้ไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสอบหาสาเหตุ และศึกษาวิธีใช้ไหมขัดฟันที่ถูกต้องทันที
• หากใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกผิดวิธี ขัดแรงมากเกินไป หรือขัดฟันลึกลงไปในเหงือกมากเกินไป อาจทำให้เกิดเลือดออก เหงือกอักเสบ หรือเหงือกร่นได้เช่นกัน

การใช้ไหมขัดฟันทำให้ฟันห่างไหม?

การใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกเป็นประจำ ไม่ทำให้เกิดฟันห่าง อีกทั้งยังช่วยให้มีสุขภาพฟันและช่องปากโดยรวมดีขึ้นด้วย

สรุปเรื่องการใช้ไหมขัดฟัน

จะเห็นได้ว่า การใช้ไหมขัดฟันร่วมกับแปรงฟันทุกครั้ง จะช่วยกำจัดเศษอาหารได้อย่างหมดจด และเพิ่มประสิทธิภาพการทำความสะอาดฟันและช่องปากได้มากขึ้น ใครที่ยังไม่เคยใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกก็ควรที่จะเริ่มใช้ตั้งแต่เนิ่น ๆ เพื่อการมีสุขภาพฟันและช่องปากที่ดี หมดปัญหาเรื่องกลิ่นปาก และลดการสะสมของคราบหินปูน อย่างไรก็ตาม แนะนำให้ไปพบทันตแพทย์ที่คลินิกทันตกรรมเพื่อศึกษาวิธีใช้ไหมขัดฟันที่ถูกต้องก่อน พร้อมกับตรวจสุขภาพฟัน และขูดหินปูนให้เรียบร้อย ซึ่งจะช่วยให้สามารถใช้ไหมขัดตามซอกฟันซอกเหงือกได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น