ฟันล้มหลังจัดฟันเกิดขึ้นได้อย่างไร แล้วควรทำอย่างไรดี

หลังจากที่จัดฟันเสร็จเรียบร้อยแล้ว หากไม่ใส่รีเทนเนอร์และดูแลทำความสะอาดฟันและช่องปากตามคำแนะนำของทันตแพทย์ ก็อาจทำให้เกิดปัญหาฟันล้มหลังจัดฟันตามมาได้ แล้วอาการฟันล้มเป็นอย่างไร มีสาเหตุเกิดจากอะไร สามารถป้องกันได้ไหม เรามีคำตอบมาฝาก

อาการฟันล้ม คืออะไร

อาการฟันล้ม คือ อาการที่แนวแกนของฟันไม่ตั้งตรง เอียงไปข้างใดข้างหนึ่ง เพื่อหาความสมดุล หรือยึดเกาะฟันซี่ที่อยู่ข้างเคียง ส่งผลให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมา เช่น เกิดปัญหาฟันสบกระแทก หรือโรคปริทันต์จากการที่แรงบดเคี้ยวไม่ลงตามแนวแกนของฟันตามปกติ เป็นต้น

สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการฟันล้ม

อาการฟันล้มเกิดขึ้นได้จาก 4 สาเหตุหลัก ๆ ได้แก่

• ถอนฟันแล้วไม่ทำการใส่ฟันปลอมทดแทน จึงทำให้เกิดช่องว่างระหว่างฟัน ส่งผลให้ฟันซี่ข้าง ๆ เคลื่อนที่มายังบริเวณที่ว่างอยู่ และทำให้เกิดให้เกิดอาการฟันล้มตามมา
• ฟันล้มหลังจัดฟัน เกิดจากการไม่ใส่รีเทนเนอร์ตามคำแนะนำของทันตแพทย์
• มีอายุเพิ่มมากขึ้น เป็นอาการปกติที่เกิดขึ้นในคนทั่วไป เนื่องจากฟันของคนเราจะมีการเคลื่อนที่อยู่เสมอ
• มีความผิดปกติของขากรรไกร หรือสุขภาพฟันตั้งแต่กำเนิด

ฟันล้มหลังจัดฟันเกิดขึ้นได้อย่างไร

ในช่วงแรกที่จัดฟันเสร็จเรียบร้อยแล้วนั้น เนื้อเยื่อต่าง ๆ ภายในช่องปากจะยังปรับตัวเข้ากับฟันที่ถูกจัดเรียงในตำแหน่งใหม่ไม่ได้ จึงทำให้มีความเสี่ยงที่จะเคลื่อน หรือเกิดฟันล้มหลังจัดฟันได้ง่ายกว่าปกติ ซึ่งผู้เข้ารับการจัดฟันจะต้องใส่เครื่องมือคงสภาพฟัน หรือที่เรียกว่า “รีเทนเนอร์” (Retainer) ตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด
โดยส่วนใหญ่แล้ว ในช่วงแรกหลังจัดฟันเสร็จ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใส่รีเทนเนอร์ตลอด 24 ชั่วโมง ยกเว้นเวลารับประทานอาหาร และแปรงฟัน จนกว่าเนื้อเยื่อภายในช่องปากจะปรับตัวเข้ากับตำแหน่งฟันใหม่ได้อย่างเต็มที่ ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะใช้ระยะเวลาประมาณ 1 – 2 ปี หลังจากนั้นจะค่อย ๆ ลดระยะเวลาการใส่รีเทนเนอร์ลงเรื่อย ๆ
อย่างไรก็ตาม หากหลังจากที่จัดฟันเสร็จแล้ว ไม่ใส่รีเทนเนอร์ตามคำแนะนำของแพทย์ หรือลืมใส่รีเทนเนอร์เป็นประจำ ก็จะทำให้ฟันค่อย ๆ เคลื่อนที่กลับสู่ตำแหน่งเดิมก่อนจัดฟัน และทำให้เกิดอาการฟันล้มหลังจัดฟันตามมานั่นเอง

แนวทางการรักษาอาการฟันล้ม

วิธีการรักษาอาการฟันล้มจะขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงของอาการฟันล้ม และสาเหตุที่ทำให้เกิดฟันล้ม ดังนี้

1.ใส่ฟันปลอมแบบติดแน่น หรือฟันปลอมแบบถอดได้

การใส่ฟันปลอมแบบติดแน่น หรือฟันปลอมแบบถอดได้ เป็นการรักษาอาการฟันล้มที่เกิดจากการสูญเสียฟัน โดยการใส่ฟันปลอมทดแทนเพื่อปิดช่องว่างระหว่างฟันที่เกิดจากการสูญเสียฟันไป ช่วยป้องกันไม่ให้ฟันซี่ข้าง ๆ เกิดการเอียงและล้มลงมาได้ โดยฟันปลอมทดแทนจะมี 2 ประเภทหลัก ๆ คือ ฟันปลอมแบบถอดได้ มีราคาไม่แพง ทำได้ง่าย ใช้ระยะเวลาไม่นาน และฟันปลอมแบบติดแน่น หรือที่รู้จักในชื่อ “ครอบฟัน” หรือ “ทำรากฟันเทียม” เป็นฟันปลอมที่มีประสิทธิภาพสูงใกล้เคียงกับฟันจริง

2.ใส่รีเทนเนอร์ประคองฟัน

การใส่รีเทนเนอร์ประคองฟัน เป็นการป้องกันไม่ให้เกิดฟันล้มหลังจัดฟัน และยังสามารถใช้รักษาในผู้ที่เริ่มมีอาการฟันล้มหลังจัดฟันในระดับเล็กน้อยได้ แต่อาจจะทำให้รู้สึกตึง ๆ แน่น ๆ เวลาใส่รีเทนเนอร์ โดยแนะนำให้ใส่รีเทนเนอร์ประคองฟันไว้ไม่ให้เคลื่อนที่ไปมากกว่าเดิม แล้วรีบไปปรึกษาทันตแพทย์เพื่อหาทางแก้ไขทันที

3.จัดฟันใหม่

ในกรณีที่ฟันล้มหลังจัดฟันมากจนไม่สามารถใส่รีเทนเนอร์ได้ จะต้องรักษาด้วยการเข้ารับการจัดฟันใหม่โดยเร็วที่สุด ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ เพราะฟันจะค่อย ๆ เคลื่อนที่มากขึ้นเรื่อย ๆ จนทำให้อาการฟันล้มรุนแรงขึ้น และทำให้เกิดโรคปริทันต์ตามมาได้ โดยสามารถเลือกจัดฟันได้ทั้งแบบจัดฟันแบบโลหะ และจัดฟันแบบใส

วิธีป้องกันอาการฟันล้มสำหรับคนที่ยังไม่เจอปัญหานี้

• ใส่รีเทนเนอร์อย่างเคร่งครัดตามคำแนะนำของทันตแพทย์ โดยทั่วไปแล้ว ในช่วงแรกหลังจัดฟันเสร็จ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใส่รีเทนเนอร์ 24 ชั่วโมง เป็นระยะเวลา 1 – 2 ปี หลังจากนั้นจะค่อย ๆ ปรับมาใส่เฉพาะเวลานอน
• ดูแลรักษาความสะอาดฟันให้สะอาด โดยการแปรงฟันให้ถูกวิธี และใช้ไหมขัดฟันทุกครั้งหลังแปรงฟัน เพื่อป้องกันการสะสมของคราบหินปูน ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้เกิดอาการฟันผุ และโรคปริทันต์
• ตรวจสุขภาพฟันและช่องปากกับทันตแพทย์ทุก ๆ 6 เดือน เพื่อตรวจคัดกรองความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นในช่องปาก นอกจากนี้ทันตแพทย์ยังช่วยขูดหินปูนที่สะสมอยู่ในช่องปาก โดยเฉพาะในบริเวณที่ทำความสะอาดได้ยาก
• ใส่ฟันปลอมทดแทน เป็นวิธีป้องกันฟันล้มที่ดีที่สุดสำหรับผู้ที่สูญเสียฟัน เพราะถ้าหากปล่อยให้เกิดช่องว่างระหว่างฟันทิ้งไว้ก็จะทำให้เกิดอาการฟันล้มตามมาได้

ฟันล้มหลังจัดฟันนั้น เป็นอาการฟันล้มที่เกิดจากการไม่ใส่รีเทนเนอร์อย่างสม่ำเสมอตามคำแนะนำของทันตแพทย์ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดฟันล้มหลังจัดฟันจึงควรใส่รีเทนเนอร์อย่างมีวินัย อย่างไรก็ตาม ถ้าเกิดอาการฟันล้มขึ้นมาแล้วก็ควรรีบทำการรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ อย่าปล่อยทิ้งไว้จนอาการฟันล้มรุนแรงขึ้น ซึ่งที่ศูนย์ทันตกรรมทันตกิจ เรามีทีมแพทย์ที่เชี่ยวชาญทั้งในด้านการทำฟันปลอม ทำรีเทนเนอร์ และการจัดฟันราคาพิเศษในรูปแบบต่าง ๆ ครอบคลุมการรักษาทุกสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการฟันล้ม